culi là gì

Bách khoa toàn thư ngỏ Wikipedia

Cu li (tiếng Anh: coolie)^[1] Tức là một người làm việc tay chân, với hàng loạt những ý niệm không giống và đôi lúc được xem là xúc phạm hoặc miệt thị, tùy nằm trong vô toàn cảnh lịch sử vẻ vang và địa lý; bên trên nén Độ, điểm bắt mối cung cấp của chính nó, kể từ này vẫn được xem là sự khinh thường miệt. Trong nhiều hướng nhìn, nó là tương tự động như kể từ peón vô giờ đồng hồ Tây Ban Nha, tuy nhiên cả nhị thuật ngữ này được dùng ở một số trong những vương quốc với những chân thành và ý nghĩa không giống nhau.

Bạn đang xem: culi là gì

Từ này bắt mối cung cấp kể từ Nam Á vô thế kỷ 17 và Tức là người làm thuê nhật, tuy nhiên kể từ thế kỷ trăng tròn, kể từ này và đã được dùng vô chống cơ nhằm chỉ những người dân khuân vác bên trên những mái ấm ga.^[2] Trong thế kỷ 19 và thời điểm đầu thế kỷ trăng tròn, kể từ cu li thông thường được dùng tối đa so với những người dân làm việc theo đòi hợp đồng gốc Nam Á, Khu vực Đông Nam Á hoặc Trung Quốc.

Cu li hiện tại được xem là xúc phạm hoặc chế nhạo chủng tộc ở Caribe, Châu Phi, Châu Đại Dương, Bắc Mỹ, Nam Mỹ, Khu vực Đông Nam Á và Châu Âu - tương quan cho tới những người dân kể từ Á Lục.^[a] Từ này còn có nghĩa đặc trưng bên trên Nam Phi, Đông Phi, Trinidad và Tobago, Guyana, Suriname, Jamaica, Mauritius, Fiji và cung cấp hòn đảo Mã Lai.^[3] Năm 2000, quốc hội Nam Phi phát hành Đạo luật xúc tiến chống kháng phân biệt đối đãi ko vô tư, vô cơ một trong mỗi tiềm năng chủ yếu của chính nó là ngăn ngừa những luật pháp ngôn kể từ oán hận như cu li (koelie).^[4]

Trong văn hóa truyền thống đại bọn chúng nén Độ văn minh, phu thông thường được mô tả là những nhân vật hoặc phản nhân vật nằm trong đẳng cấp làm việc. Các bộ phim truyền hình nén Độ tôn vinh phu bao hàm Deewaar (1975), Coolie (1983), Coolie No 1 (1991), Coolie (1995), Coolie No 1 (1995), Coolie (1997), Coolie (2004), Coolie No 1 (2019), Coolie No 1 (2020).

Xem thêm: vỡ ối là gì

Trong xã hội người Việt thế kỷ trước, kể từ "cu li" chỉ người làm việc phổ thông và trong tầm thời hạn mới đây kể từ này còn có thêm 1 nghĩa mới mẻ là kẻ đi làm việc việc cung cấp thời hạn.^{[cần dẫn nguồn]}

Xem thêm: erotomania là gì

Từ nguyên[sửa | sửa mã nguồn]

Cu li bắt mối cung cấp kể từ giờ đồng hồ Hindustan là qulī (क़ुली, قلی), tự động nó có lẽ rằng với xuất xứ kể từ giờ đồng hồ Thổ Nhĩ Kỳ Ottoman nhằm chỉ quân lính (hoặc như thể tên thường gọi công cộng nhằm chỉ từng thần dân của đế quốc ko tùy thuộc vào vị thế xã hội), قول (qul).^[5] Một thao diễn giải không giống nhận định rằng kể từ qulī vô giờ đồng hồ Hindustan với xuất xứ kể từ cỗ lạc thổ dân Gujarati hoặc phong cách được nghe biết như thể kuli, một kể từ được người Bồ Đào Nha vay mượn mượn và dùng nó bên trên miền nam bộ nén Độ, kể từ này mà với kể từ kuli vô giờ đồng hồ Tamil.^[6] Từ này từng được dùng theo đòi chân thành và ý nghĩa này nhằm chỉ những người dân làm việc tay chân tới từ nén Độ. Năm 1727, Dr. Engelbert Kämpfer tế bào mô tả "cu li" là những làm việc phổ thông bên trên bến tàu thao tác làm việc tháo dỡ sản phẩm kể từ những tàu buôn của Hà Lan bên trên cảng Nagasaki ở Nhật Bản.^[7][8]

Từ giờ đồng hồ Trung 苦力 (bính âm: kǔlì) phiên âm là "khổ lực" vô cơ hội trừng trị âm Quan Thoại, theo đòi nghĩa thâm là "sức lực cay đắng" tuy nhiên thưa công cộng được hiểu như thể "lao động vô cùng nhọc". Trong giờ đồng hồ Quảng Đông, thuật ngữ này là 咕 喱 (Jyutping: Gu lei). Từ dùng để làm có một quân lính châu Á.^{[cần dẫn nguồn]} Thành ngữ Philippines bên trên Pangasinan "makuli" cũng bắt mối cung cấp kể từ qulī (क़ुली, قلی), một triệu chứng cứ về tác động của nén Độ cho tới Khu vực Đông Nam Á đại dương hòn đảo trước lúc người Tây Ban Nha cho tới trên đây.

Ở miền nam bộ Iran (một số trở thành phố) kể từ này được dùng với nghĩa là kẻ làm việc thấp cấp làm thuê nhật. Cu li đặc trưng được sử dụng với những người làm việc tiến hành đem vác bên trên sống lưng của mình hoặc thực hiện làm việc tay chân. Từ "cool" vô chống này là giờ đồng hồ lóng thân thiện người dân địa hạt dùng để làm chỉ sống lưng nhân loại.

Tham khảo[sửa | sửa mã nguồn]

Ghi chú[sửa | sửa mã nguồn]

1. ^ Một số tự điển thời điểm hiện tại ko ghi lại ngẫu nhiên chân thành và ý nghĩa xúc phạm nào là ("một người làm việc tay chân hoặc một người khuân vác không tồn tại khả năng thông thường ở hoặc kể từ Viễn Đông được mướn với nút lương bổng hoặc sinh hoạt phí thấp" Merriam-Webster) hoặc tạo nên sự phân biệt thân thiện một chân thành và ý nghĩa xúc phạm trong các việc nói đến "một người kể từ tè châu lục nén Độ hoặc gốc nén Độ" và tối thiểu là 1 chân thành và ý nghĩa ko xúc phạm, lạc hậu, ví dụ điển hình, "hẹn gặp gỡ một người làm việc phiên bản địa không tồn tại khả năng ở Nam Á, Trung Quốc và một số trong những nước châu Á khác" (Compact Oxford English Dictionary). Tuy nhiên, một số trong những tự điển cho rằng kể từ này hoàn toàn có thể bị xem là xúc phạm vô toàn bộ những toàn cảnh thời nay. Ví dụ Dictionary.com coi toàn bộ từng dùng của danh kể từ này là "chê bai và xúc phạm". nén phiên bản năm 1995 của Longman với ghi "một người làm việc cổ hủ và không tồn tại khả năng được trả lương bổng vô cùng thấp, nhất là ở những vùng của Châu Á", tuy nhiên phiên phiên bản thời điểm hiện tại thêm nữa "cấm kỵ cổ hủ một kể từ vô cùng xúc phạm... Không dùng kể từ này.

Liên kết ngoài[sửa | sửa mã nguồn]

• Hill Coolies
• Phim tư liệu của BBC: Coolies: The Story of Indian Slavery Lưu trữ 2011-05-18 bên trên Wayback Machine
• "Labour and longing" của Vinay Lal
• Personal Life of a Chinese Coolie 1868–1899
• Chinese Coolie treated worse phàn nàn slaves
• trang trang web nói riêng nói đến phu văn minh nén Độ Lưu trữ 2020-10-24 bên trên Wayback Machine
• Bài ghi chép của India Together về phu nén Độ văn minh Lưu trữ 2022-02-05 bên trên Wayback Machine
• Bài ghi chép về người nhập cảnh Trung Quốc cho tới Hoa Kỳ
• Review of Coolitude: An Anthology of the Indian Labor Diaspora
• Ramya Sivaraj, "A necessary exile" Lưu trữ 2007-10-28 bên trên Wayback Machine, The Hindu (ngày 29 tháng tư năm 2007)
• Commemoration of indentured, Aapravasi Ghat, 2 mon 11 trong năm 2007.
• Mauritius starts to tướng dialogue with its History Lưu trữ 2020-06-11 bên trên Wayback Machine, Khal Torabully (tiếng Pháp).
• Description of conditions aboard clipper ships transporting coolies from Swatow, Trung Quốc, to tướng Peru, của George Francis.