Top 10 Đặc Sản Yên Bái Có Đặc Sản Gì, Các Món Ăn Ngon Ở Yên Bái (Cập Nhật 06/2021)

Tổng hơp tất cả các đặc sản Yên Bái gồm 29 món đặc sản không chỉ nổi tiếng mà còn gây thương nhớ cho mỗi người con Yên Bái lẫn du khách thập phương.

Yên Bái là một tỉnh vùng núi tiếp giáp Tây Bắc và Đông Bắc nước ta. Nhắc tới Yên Bái người ta lại không khỏi xao xuyến khi nhớ về những thửa ruộng bậc thang đẹp như tranh; những biển mây trắng ôm xòa lòng người hay chỉ đơn giản là hương vị núi rừng mộc mạc.

Bạn đang xem: Top 10 Đặc Sản Yên Bái Có Đặc Sản Gì, Các Món Ăn Ngon Ở Yên Bái (Cập Nhật 06/2021)

Ấy vậy mà nét quyến luyến của Yên Bái không chỉ dừng lại ở cái đẹp mãn nhãn. Yên Bái còn níu chân du khách với biết bao món đặc sản ngon khó cưỡng. Hãy cùng vietnamaviation.vn khám phá xem đó là những món đặc sản nào nhé!

Thịt Trâu Gác Bếp

Thịt trâu từ xưa vốn đã là một thứ thịt dồi dào dưỡng chất. Vậy nên ở đâu đó trên khắp đất nước bạn đều có thể thưởng thức được loại thịt trâu được chế biến thành bao món ăn hấp dẫn. Tuy nhiên, khi nói đến món “thịt trâu gác bếp” người ta đều muốn về Yên Bái ăn cho bằng được.

Để có được món này, đồng bào dân tộc Thái đã dày công chọn lựa từ bước đầu tiên lựa chon thịt trâu. Phải nhất định là trâu bản được chăn thả tự nhiên mới có được từng thớ thịt bắp lấy từ vai và lưng chắc rõi, ngọt bùi không lẫn vào đâu. Cùng với mắc khén, gừng, dổi, ớt… Kèm với công thức gia truyền, thịt trâu được treo nơi gác bếp những hàng tháng trời mới có được thành phẩm.

Người ta dùng loại củi từ cây nhãn để hun khói phần thịt giúp món thịt trâu gác bếp vừa đủ ám khỏi vừa đủ thơm nồng nàn. Đây cũng chính là công đoạn lâu nhất của món ăn này.

Món ăn được xem là hoàn tất khi một mặt ám khói đen, khô lại điểm xuyến thêm vài miếng tiêu, ớt… thật đẹp mắt. Muốn thưởng thức hết độ ngon của món này phải xé nhỏ từng miếng thì mới có thể cảm nhận được hết từng hương vị cũng như cái tâm tình của người đã làm ra chúng.

Ngày nay, thịt trâu gác bếp được xem như một đặc sản gắn liền với Yên Bái. Món thịt trâu tưởng chừng chỉ nằm nơi xó bếp nay đã trở thành thứ quà núi rừng không thể bỏ lỡ cho những ai đã ghé thăm vùng đất này.

Muồm Muỗm Rang Mường Lò

Khi những hạt lúa ở Mường Lò bắt đầu nặng trĩu cành thoảng mùi hương lúa chín đó cũng là lúc báo hiệu cho người ta biết mùa muồm muỗm đã về. Thứ sinh vật được xem như thiên địch bảo vệ mùa màng này có hình dạng bên ngoài tựa như cào cào, châu chấu… nhưng trông thon gọn hơn.

Những con muồm muỗm được bắt từ bẫy đèn được sơ chế qua 4 bước “vặt cánh, bẻ chân, ngắt đầu, rút ruột” rồi chế biến thành nhiều món khác nhau. Tuy nhiên, muồm muỗm rang giòn vẫn được cho là quyến rũ vị giác người thưởng thức nhất.

Muồm muỗm được sơ chế rồi om với măng chua đến khi cạn nước. Rồi cả mớ đó được xào lửa to cùng dầu hoặc mỡ. Khi nghe nổ lách tách cũng là lúc đĩa muồm muỗm sẵn sàng cho bữa tiệc miền sơn cước. Món ăn càng hoàn hảo hơn khi được điểm tô cùng vài cọng lá chanh thái mỏng.

Hoặc không cầu kỳ người ta cứ làm hẵn một xiên muồm muỗm rồi nướng. Tiếng nước và mỡ từ muồm muỗm chảy xì xèo giữa hơi nóng của than hồng nhưng cũng chắc chẳng nóng bằng lòng người đang chờ đợi thưởng thức món ăn này.

Nhấm nháp một con muồm muỗm vàng ruộm khiến người ta lại nhớ quê cồn cào. Nhớ vị ngọt của hạt lúa vừa gặt, mùi hăng hăng của gốc rạ vừa ngả dở trên đồng. Hay đâu đó trong lòng chấp chới đôi cánh muồm muỗm như muốn đưa người ta trở về núi rừng Tây Bắc một lần nữa.

Lạp Xưởng

Lạp xưởng hay lạp sườn là cách thức bảo quản thịt độc đáo của người dân Yên Bái. Hầu như nhà nào ở vùng Tây Bắc này cũng trữ sẵn vài chiếc để ăn quanh năm.

Cách thức làm lạp xưởng đều giống nhau ở các bước cơ bản. Từ chọn lựa lòng non làm vỏ đến những phần thịt ngon nhất. Việc nêm nếm gia vị của từng vùng miền giúp những chiếc lạp xưởng từ đó mà có hương vị đặc trưng riêng.

Từ đôi bàn tay khéo léo người ta nhồi và dồn thịt căng tròn, bóng đẫy đà những đoạn lòng non. Sau ba ngày phơi nắng rồi đem hun khói nơi gác bếp. Quá trình này có thể gọi là tinh hoa của món ăn này. Phải chọn cho bàng được than hoa hoặc củi quế, xác mía, vỏ trấu cùng lá quế tươi mang đến mùi vị thơm ngon ho lạp xưởng. Người nấu phải chăm chút đứa con này thật khéo léo sao cho bếp luôn đỏ nhưng lửa than không được quá lớn. Chỉ hở tay một tí có thể làm hỏng cả bao nhiêu công cúc đã bỏ ra.

Lạp xưởng Yên Bái thường được hun kỹ nên có màu sẫm hơn và săn lại. Để thưởng thức thì phải luộc sơ qua nước rồi mới đem chiên hoặc nướng.

Một buổi tiêc đại ngàn sẽ mất ngon nếu thiếu sự xuất hiện của vài khoanh lạp xưởng Yên Bái. Ghé nhà một người dân Tây Bắc bạn đều có thể thưởng thức được món ăn này vào bất cư dịp nào. Thế nên nếu có cơ hội ghé thăm nơi đây đừng quên mang về chút gió vùng cao gói tròn trong vài chiếc lạp xưởng nhé.

Xôi nếp Tú Lệ

Truyền thuyết kể lại rằng từ thuở khai thiên lập đia, người Thái được các vị tiên ưu ái ban tặng những hạt giống tốt để trồng trọt. Cùng với lời dặn phải tìm nơi thổ nhưỡng thích hợp mà gieo trồng. Họ bỏ công tìm kiếm nhưng chẳng tìm được nơi nảy mầm cho những hạt giống này. Nhưng kỳ lạ thay khi đến vùng Tú Lệ dưới chân đèo Khau Phạ cùng làn nước mát lành dòng suối Mường Luống thì lại sinh sôi nảy mầm tươi tốt. Thứ hạt giống trời ban này từ đó được người Thái đặt cho cái tên mỹ miều nếp Tú Lệ.

Hằng năm vào tháng Mười có lễ cúng cơm mới như một lời tạ ơn các vị tiên đã ban tặng hạt giống này.

Những hạt nếp Tú Lệ chắc mẩy, căng bóng được đồ cùng dòng nước tinh khiết Khau Phạ đem đến món xôi ngon không nơi nào sánh bằng. Xôi Tú Lệ dẻo, hạt vừa đủ độ mềm không gây ngấy, cả vị bùi và vị ngọt cũng không lẫn vào đâu.

Xem thêm: csv là gì

Vốc một nắm xôi nếp Tú Lệ ăn cùng thịt lợn nướng hoặc măng ngọt xào thì đúng là cực phẩm trong ẩm thực rồi. Sự ngon của món này không chỉ dừng lại ở việc vừa miệng. Xôi Tú Lệ còn quyến rũ du khách bởi hương thơm của nó. Người ta ví von đỉnh điểm mùi hương của nếp Tú Lệ như kiểu hoa ban, hoa sở, hoa trẩu…giữa núi rừng.

Như một dạng chắt lọc được từng giọt hương sắc của núi rừng Tây Bắc trong từng hạt nếp. Xôi Tú Lệ không chỉ như một món ăn cứu đói mà còn là một nét ẩm thực rất riêng của Yên Bái. Tin chắc rằng ai trong chúng ta khi đặt chân đến Yên Bái đều không thể bỏ qua món ăn độc đáo này.

Cốm Tan Tú Lệ

Vùng Tú Lệ xưa giờ vốn nổi tiếng với thứ nếp dẻo ngon. Từ nguyên liệu trời ban này cùng đôi bàn tay tinh tế họ đã sáng tạo ra bao món ăn lôi cuốn lòng người. Những ngày vừa ngơi việc đồng người ta rủ rê nhau cùng giã cốm (cốm tan). Từng nhịp chày giòn giã vang trong đêm như xua tan đi mệt nhọc hàng ngày.

Món cốm tan Lệ được đánh giá là ngon ngang ngửa món cốm làng Vòng nức tiếng. Những bông lúa còn xanh trĩu hạt còn ướt đẫm sương được theo tay người gặt về nhà.

Để món cốm còn nguyên hương vị tươi nguyên họ phải rang ngay sau khi tuốt xong. Phải dùng loại chảo gang để nếp nóng đều mà không bị khét. Rồi chờ cho mớ hạt ngọc xanh mát này nguội họ cho từng nắm vào giã. Phải thay phiên nhau giã ròng gần chục cối mới có được một mẻ cốm.

Mệt và nhiêu khê là vậy nhưng cứ nhìn thấy mớ cốm tan xanh ngời ngời trên tay từng nhịp chày cứ thế hối hả giã cho xong mẻ.

Để giữ mùi thơm và độ xanh nguyên thủy của cốm người ta thường gói trong lá dong. Cốm tan Tú Lệ được dùng trong nhiều món khác nhau nhưng vẫn không lần nào không khiến người ta bớt say mê. Thứ hạt ngọc mọc ở vùng đất lưng chừng trời này biết lấy lòng người ta khi khi vừa dẻo ngon lại còn thơm ngào ngạt như vừa ấp trong túi hương ra vậy.

Cứ tháng 8 tháng 9 hàng năm khi những hạt nếp nằm vắt bên dòng Mường Luống trĩu cành là lúc mùa cốm đã về. Từng nhịp chày lại rục rịch lên xuống đều tay cho mẻ cốm thơm lừng. Hạt ngọc trời ban tưởng chừng bình dị nay lại góp thêm một chút tạo ra nét thi vị, quyến rũ cho vùng rẻo cao Tây Bắc này.

Bánh Chưng Đen Mường Lò

Bánh chưng là món bánh truyền thống không thể thiếu trong các dịp lễ tết của người Việt. Và ở mỗi vùng miền người ta lại cùng sáng tạo ra nhũng món bánh chưng khác nhau. Người Thái cũng không ngoại lệ, cứ đến những ngày ngọn gió đông chớm thổi họ lại rục rịch gói bánh chưng. Nhưng món bánh của người Thái là thứ bánh chưng màu đen ngon bùi khác lạ hơn cả.

Bánh chưng đen Mường Lò có hình dạng khác với bánh chưng miền xuôi. Các vị bô lão kể lại rằng vì muốn gắn kết hai dân tộc Thái với Khơ- mú nên đã tạo ra loại bánh này. Hai chiếc bánh như đôi bàn tay úp vào nhau tạo thành một chiếc bánh chưng đầy ý nghĩa.

Nếp phải là thứ hạt ngọc quý giá ở Tú Lệ. Lá dong xanh mướt và cắt bỏ gân lá cho dễ gói. Phần nhân thì vẫn bao gồm đậu xanh, thịt ba chỉ nhưng phần nếp được thêm vào mè đen. Đây cũng là nguyên liệu khiến món bánh chưng đen bùi béo khó cưỡng.

Ở khâu nhuộm đen hạt nếp, người ta dùng than cây núc nác. Phải trộn thật đều tay đến khi miết thật mạnh mà hạt nếp không phai màu thì xem như việc tạo màu đã hoàn tất. Rồi cùng nhau ngồi canh suốt đêm bên nồi bánh người ta như quên đi bao mệt nhọc ngày mùa. Từng cặp bánh sau khi vớt ra được treo lên cao cho ráo nước và không bị mốc.

Thưởng thức bánh chưng đen là sự hòa quyện giữa cái dẻo thơm của nếp, cái béo bùi của thịt, đậu xanh và mè đen, cả cái vị mộc mạc của núc nác và lá dong khiến miếng bánh cứ chần chừ nơi đầu lưỡi người ăn.

Bánh chưng đen Mường Lò tồn tại từ thế hệ này sang thế hệ khác. Người Thái không chỉ xem bánh chưng như một món ăn mà còn là thức quà để bày tỏ lòng biết ơn với người đi trước. Mà cũng chẳng phải là quá lời khi nói ngày Tết ăn miếng bánh chưng đen như nuốt cả đất trời Tây Bắc vào lòng.

Mật Ong Nhãn Văn Chấn

Cứ vào độ tháng Tư hàng năm, khi những chùm hoa nhãn nở rộ. Cũng là lúc người dân Văn Chấn biết mình sắp được một mùa mật ong ngọt lịm.

Những cánh rừng nhãn bạt ngàn ở Văn Chấn trở thành nguồn dự trữ mật dồi dào cho biết bao đàn ong. Từng tốp ong thợ cần mẫn ngày đêm để mang đến cho đời thứ mật vàng óng ánh từ hoa nhãn đầy dưỡng chất. Những giọt mật trong veo, vàng như hổ phách khiến người ta cứ nôn nao dùng tay quệt ngay vài giọt rồi cho vào miệng. Vị ngọt tan ngay trên vị giác cùng hương thơm dịu dàng của hoa nhãn làm người ta ngất ngây cứ dùng dằng không muốn rời miền núi hấp dẫn này.

Xem thêm: operating system la gi

Để lấy được mật ong nhãn phải thật khéo léo, nhẹ nhàng. Thì mới có thể tách gọn được giọt mật nguyên chất không pha lẫn tạp chất. Bên cạnh đó mật ong nhãn Văn Chấn còn nổi tiếng với độ tinh khiết.

Với tập tục trồng trọt theo phương pháp tự nhiên nên những cây nhãn từ lúc trồng đến lúc ra hoa luôn đảm bảo được sự sạch nguyên của chúng. Cũng vì thế mà mật ong nhãn trở thành thứ mật ngon hàng bậc nhất vùng Tây Bắc. Tuy nhiên vì có quá nhiều dưỡng chất nên mật ong nhãn vẫn được khuyến cáo tránh dùng trước bữa ăn.

Một lọ mật ong nhãn nho nhỏ trở thành món quà không thể thiếu của những chuyến đi Tây Bắc. Hãy ghi chú lại nếu bạn chuẩn bị đến đây mà chưa biết mua gì cho người thân, bạn bè nhé.